10 Ağustos ve Mustafa Kemal

Çanakkale’deki İngiliz orduları Başkomutanı General Hamilton  25 Nisandan temmuz sonuna kadar, hem Seddülbahir hem de Arıburnu’nda başarılı olamayınca, Türk Ordusu’nun gerilerine sarkmak ve çember içine alıp yok etmek için, Büyük ve Küçük Kemikli Burunları arasında yer alan Suvla sahillerine çıkıp, Anafartalar’da üçüncü bir cephe açmayı düşünür ve  bunun için İngiltere’den yeni asker ve mühimmat takviyesini aldıktan Çanakkale’de üçüncü bir cepheyi açmaya karar verir.
Amaç Conkbayırı ve Koçaçimentepe blokunu ele geçirerek buradan ilerleyip, Çanakkale Boğazı’na inerek hakim olmaktır. Bu amaçla da, 9.İngiliz Kolordusu'nu ,6-7 Ağustos gecesi karanlıktan yararlanarak bölgeye çıkartır. Buna karşılık sabah gün ağarmadan Liman von Sanders, Saros Grup Komutanı Beylerbeyli Ahmet Fevzi’ye  7. ve 12. Tümenlerle süratle Anafartalar kesimine gitmesini ve karaya çıkan İngiliz birliklerine 8 Ağustos sabahı erkenden taarruz edilmesi emrini verir. Anafartalar Müfrezesi komutanı Yarbay Vilmer’e de, Saros’dan iki tümenin gelişine kadar, İngilizlerin ilerleyişine engel olunmasını emreder. Liman Paşa’nın şansı Hamilton’un Suvla’daki Generallerinin  onun istediği beklediği kararlılığı ve başarıyı gösterememeleriydi
Mustafa Kemal bu büyük düşman taarruzuna, küçük kuvvetlerin bir araya getirilerek karşı konulmasını ve bunun komutanlığının da kendisine verilmesini istedi. Bu konuda ısrarlı oldu. Komutanlığı aldı da.. Grup komutanlığını emrine alması sırasında, 5. Ordu Komutanı Liman Von Sanders’le aralarında “Daha fazla gelmez mi?” diye geçen konuşmada meşhur “Az bile gelir’ sözlerini söylemiştir. Durumun önemini anlayan komutanlık, 8/9 Ağustos 1915 gecesi 21:30 sıralarında Mustafa Kemal Bey’i Anafartalar Grup Kumandanı olarak atadı .  Anafartalar Grup Komutanı Kurmay Albay Mustafa Kemal, 9 Ağustos sabahı , 12. tümenle 9. İngiliz Kolordusuna. 7.Tümenle de Anzak Kolordusu ile işbirliği yapmasına engel olmak amacıyla, damakçılık Bayırı yönünde saldırıya geçer. Her iki tümenin saldırıları da başarılı olur. İngiliz Birlikleri, beklemedikleri bu karşı Türk taarruzu ile şaşkına dönmüş, ağır kayıplar vermişlerdir.
Birinci Anafartalar Muharebeleri olarak adlandırılan bu harekat sonunda, Diğer taraftan yeni çıkan birliklerle güçlendirilen 9. İngiliz Kolordusu, Anafartalar yönünde iki kanat harekatı daha denediyse de başarılı olamamıştır. Tehlikeli durumu düzeltmek için Liman Paşa, Kuzey Grubundaki 8 Tümeni iki alayla takviye ederek ,   Anafartalar grup Komutanı Mustafa Kemal’in emrine verir.  Grup Komutanı Mustafa Kemal, takviyeli 8. Tümeni 10 Ağustos sabahı karanlıkta, sadece süngü kullanarak hücuma geçirir. 10 Ağustos 1915 günü sabah dört buçukta Çanakkale savaşlarının en kanlı gönlerinde Albay  Mustafa Kemal elinde kamçısı, süngü savaşına hazırlanan askerlerine şöyle hitap ediyordu; Aslanlarım kamçımı indirdiğimde düşman üzerine hep beraber aslanlar gibi atılalım. Size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum. Ölürsek şehidiz, kalırsak gazi. Anafartalar Muharebeleri sırasında bir şarapnel parçasıyla göğsünden yaralandı.. Ancak bunun bile duyulmasını istemedi. İngilizlere çok ağır kayıplar verdirilerek harekat başarılı oldu. .Böylece, diğer bölgelerde olduğu gibi Anafartalar Bölgesinde de savaş, boşaltmaya kadar , siper ve mevzi savaşına dönüşmüş olur. Diğer bir deyişle, General Hamilton’un İkinci Planı da başarısız olmuş, Albay Mustafa Kemal İstanbul’u bir daha kurtarmış oldu..
Düşman orduları Başkomutanı İngiliz General Ian Hamilton’un 10 Ağustos 1915 günü günlüğüne düştüğü not çok şey anlatır: “Conk Bayırı’nda Türkler çok iyi bir kumandaya sahipler, Tükler iyi yönetiliyor. Bunu bende kabul ve itiraf ediyorum Komutanları bizim elimizdeki Çonkbayırını ancak hızlı bir darbe ile alabileceklerini biliyordu ve öyle de yaptılar.
               
Kimdi bu Conkbayırı’ndaki çok iyi komutan? Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal için İngiliz yazar, Alan Moorehead Gelibolu adlı kitabında şöyle yazar: ¨O genç ve dahi Türk şefinin o esnada Çanakkale’de bulunması, müttefikler bakımından tarihin en acı darbelerinden biridir.¨Demek ki Mustafa kemal, düşmanlarının da  saygısını  kazanan ve onları yenilgiye uğratan çok iyi bir komutan…
105. yılında  Anafartalar Zaferini  kutlar; başta komutanları Kurmay Albay Mustafa Kemal  olmak üzere tüm şehit ve gazilerini rahmetle anıyorum.
Anafartalar Grup Komutanı M. Kemal muharebe arkadaşlarıyla (1915). Soldan; Kur. Bşk. Yb. İzzettin (Org. Çalışlar), arkasında Kur. Yzb. Tevfik (Kur. Alb. Bıyıklıoğlu), Grup K. Kur. Alb. M. Kemal, Dr. Hüseyin, Süvari Yzb. Pertev, Kur. Yb. Neşet (Bora), Süvari Ütğm. Saim (Korg. Önhon), Yzb. Hamit, Ütğm. Zeki (Org. Doğan)